حکمرانی

حکمرانی از دو بخش "حکم" و "راندن" تشکیل شده است. در واقع "حکم" به معنای فرمان، قاعده، مقررات، نظام، تنظیم، قانون و امثال آن است و "راندن" به معنای اجرا، اعمال قدرت، پیش بردن، راهبری، اداره، هدایت و امثال آن می باشد. مفهوم حکمرانی جهانی روز به روز رایجتر و بر پیچیدگی معنای آن افزوده شده است. حکمرانی خوب نیز به مثابه مقوله ای که از دیرباز در بحث از کارآمدی حکومت ها مطرح بوده است، در سال های اخیر بار دیگر مورد توجه و تدقیق قرار گرفته و به یک معنا در مشروعیت بخشی دولت ها نقش اساسی ایفا کرده است. اگر جامعه ای دارای نهادهای سیاسی، حقوقی و اداری باشد که امکان وضع و اجرای سیاست هایی را فراهم می آورد، حکمرانی خوب یک مساله مهم است. این نشان می دهد که در بسیاری از موارد، حکمرانی خوب تنها به ویژگی های خاصی از نهادهای دولتی اشاره نمی کند، بلکه به تعامل دولت ها با بخش های مختلف بخش خصوصی نیز اشاره دارد و می تواند توسط دولت به تنهایی تولید شود، اما در بسیاری از موارد نیاز به همکاری با سازمان های تجاری یا داوطلبانه وجود دارد. مفاهیم حاکمیت قانون، دموکراسی و حکمرانی خوب سنگ بنای دولت مدرن هستند. این سنگ بناها ساختار دولت و نهادهای آن، موقعیت نهادهای دولتی و شهروندان و هنجارهای روابط بین دولت و شهروندان را تشکیل می دهند. اینها تا حدی مفاهیم همپوشانی هستند، اما عناصر متمایز را می توان شناسایی کرد. حاکمیت قانون با ایده مبانی حقوقی اقدامات دولت و لزوم حمایت از حقوق اساسی شهروندان آغاز می شود. دموکراسی به حاکمیت قانون عمق می بخشد و به ویژه به شفافیت و مشارکت شهروندان اهمیت می دهد. حکمرانی خوب نه تنها در مورد توسعه بیشتر حکومت قانون و دموکراسی است، بلکه شامل آن نیز می شود.

حکمرانی شرکتی

حکمرانی شرکتی سیستم قوانین، روشها و فرایندهایی است که توسط آن یک شرکت هدایت و کنترل می شود. حکمرانی شرکتی اساساً شامل متعادل سازی منافع بسیاری از سهامداران یک شرکت، مانند سهامداران، مدیران ارشد مدیریت، مشتریان، تأمین کنندگان، سرمایه گذاران، دولت و جامعه است.

از آنجا که حکمرانی شرکتی چارچوبی برای دستیابی به اهداف شرکت نیز فراهم می کند، عملاً همه حوزه های مدیریتی را شامل می شود، از برنامه های عملیاتی و کنترل های داخلی گرفته تا اندازه گیری عملکرد و افشای شرکت ها، همه و همه در این عنوان قابل بررسی می باشند.

درک حکمرانی شرکتی

حکمرانی به طور خاص به مجموعه قوانین، کنترل ها، سیاست ها و مصوباتی که برای تعیین رفتار شرکت ها اعمال می شود، اشاره دارد. مشاوران و سهامداران بعنوان واسطه ذینفعان مهمی هستند که به طور غیر مستقیم بر حکمرانی تأثیر می گذارند، اما اینها نمونه هایی از خود حکمرانی نیستند. هیئت مدیره در امر حکمرانی موضوعی محوری است و برای ارزیابی ارزش ویژه می تواند تبعات عمده ای داشته باشد.

حکمرانی شرکتی یک شرکت، برای سرمایه گذاران مهم است، زیرا این امر جهت و یکپارچگی مشارکتی شرکت را نشان می دهد. حکمرانی شرکتی خوب به شرکت ها کمک می کند تا به سرمایه گذاران و جامعه اعتماد کنند. در نتیجه، حکمرانی شرکتی با ایجاد یک فرصت سرمایه گذاری بلند مدت برای فعالان بازار به ارتقا به همراه دوام مالی کمک می کند.

برقراری ارتباط با حکمرانی شرکتی یک مولفه اصلی روابط جامعه و سرمایه گذاران است. به عنوان مثال، در سایت روابط سرمایه گذاران شرکت اپل، رهبری شرکت، تیم اجرایی، هیئت مدیره، و حکمرانی شرکتی خود را تشریح می کند، از جمله اساسنامه های کمیته اجرایی و اسناد حکمرانی خود، مانند آئین نامه ها، دستورالعمل های مالکیت سهام و اساسنامه قابل مشاهده است.

بیشتر شرکت ها تلاش می کنند سطح بالایی از حکمرانی شرکتی را داشته باشند. برای بسیاری از سهامداران، صرفاً سودآوری یک شرکت کافی نیست. همچنین شرکت باید "شهروندی شرکتی" خوبی را از طریق آگاهی از محیط زیست، رفتارهای اخلاقی و اقدامات صحیح حکمرانی شرکتی نشان دهد. حکمرانی شرکتی خوب، مجموعه ای از قوانین و کنترل های شفاف را ایجاد می کند که در آن سهامداران، مدیران و کارمندان را هماهنگ می شوند.

حکمرانی شرکتی و هیئت مدیره

هیئت مدیره ذینفع اصلی است که بر حکمرانی شرکتی تأثیر می گذارد. مدیران توسط سهامداران انتخاب می شوند یا توسط سایر اعضای هیئت مدیره منصوب می شوند و بدین شکل آنها نماینده سهامداران شرکت هستند.

هیئت مدیره وظیفه دارد تصمیمات مهمی مانند انتصابات مدیر شرکت، جبران خسارت اجرایی و سیاست سود سهام را اتخاذ کند. در برخی موارد، تعهدات هیئت مدیره فراتر از بهینه سازی مالی است، همانطور که در مصوبه های سهامداران خواسته می شود برخی از نگرانی های اجتماعی یا زیست محیطی اولویت بندی شود.

یک هیئت مدیره باید متشکل از یک گروه متنوع از افراد باشد، کسانی که مهارت و دانش در مورد تجارت دارند و همچنین افرادی که می توانند دیدگاه تازه ای را از خارج از شرکت و صنعت ایجاد کنند.

هیئت ها اغلب از اعضای داخلی و مستقل تشکیل می شوند. افراد داخلی سهامداران عمده، بنیانگذاران و مدیران اجرایی هستند. مدیران مستقل در روابط داخلی خود بصورت مشترک عمل نمی کنند، اما آنها به دلیل تجربه مدیریت یا هدایت سایر شرکت های بزرگ انتخاب می شوند. افراد مستقل برای حکمرانی مفید تلقی می شوند زیرا تمرکز قدرت را کاهش می دهند و به همسویی علاقه سهامداران با افراد داخلی کمک می کنند.

هیئت مدیره باید اطمینان حاصل کند که سیاست های "حکمرانی شرکتی" شرکت شامل استراتژی شرکت، مدیریت ریسک، پاسخگویی، شفافیت و اصول اخلاقی کسب و کار باشد.

نمونه هایی از حکمرانی شرکتی

فولکس واگن AG

حکمرانی شرکتی نامناسب می تواند قابلیت اطمینان، یکپارچگی یا تعهد شرکت در برابر سهامداران را زیر سوال ببرد. همه اینها می تواند بر سلامت مالی شرکت تأثیرگذار باشد. تحمل یا حمایت از فعالیت های غیرقانونی می تواند رسوایی هایی مانند آنچه فولکس واگن AG را از سپتامبر 2015 لرزاند ایجاد کند.

توسعه جزئیات "دیزلگیت" (همانطور که در ماجرا مشخص شد) نشان داد که سالهاست که این خودروساز عمداً و به طور سیستماتیک تجهیزات انتشار آلودگی موتور را در اتومبیل های خود جعل کرده است تا نتایج آزمایش آلودگی در آمریکا و اروپا را دستکاری کند. فولکس واگن شاهد افت سهام خود در تقریباً نیمی از ارزش خود در روزهای پس از شروع رسوایی بود و همچنین فروش جهانی آن در اولین ماه با کاهش 4.5 درصدی روبرو شد.

ساختار هیئت مدیره VW دلیلی برای چگونگی تقلب در تولید گازهای گلخانه ای بود و به همین دلیل زودتر از آن کشف نشده بود. برخلاف سیستم هیئت مدیره یک لایه که در اکثر شرکت ها معمول است، VW دارای یک سیستم هیئت مدیره دو لایه است که متشکل از یک هیئت مدیره و یک هیئت نظارت است. هیئت نظارت برای نظارت بر مدیریت و تصویب تصمیمات شرکتها عمل می کرد، اما فاقد استقلال و اقتدار برای انجام این نقشها بود.

هیئت نظارت بخش بزرگی از سهامداران را تشکیل می داد. نود درصد حق رأی سهامداران توسط اعضای هیئت نظارت کنترل می شد. هیچ سرپرست واقعی مستقلی وجود نداشت. سهامداران هیئت نظارت را کنترل می کردند که با این امر، هدف هیئت نظارت را که نظارت بر مدیریت و کارکنان و نحوه فعالیت آنها در شرکت بود، لغو می کرد، که البته شامل تقلب در انتشارات آلودگی نیز شد.

Enron و WorldCom

نگرانی مردم و دولت در مورد حکمرانی شرکتی رو به کاهش است. با این حال، غالباً، افشاگری های بسیار تبلیغاتی درباره سواستفاده های شرکتی، علاقه به این موضوع را احیا می کند. بعنوان مثال، پس از ورشکستگی شرکتهای معتبر مانند Enron و WorldCom، در اوایل قرن بیست و یکم، حکمرانی شرکتی به یک موضوع فوری در ایالات متحده تبدیل شد.

مشكل Enron این بود كه هیئت مدیره آن با اجازه دادن به مدیر ارشد مالی (CFO)، اندرو فستو، برای ایجاد مشاركتهای خصوصی و مستقل برای تجارت با Enron، از بسیاری از قوانین مربوط به تضاد منافع چشم پوشی كرد. آنچه واقعاً اتفاق افتاد این بود که از این مشارکت های خصوصی برای پنهان کردن بدهی های انرون استفاده می شد که باعث کاهش چشمگیر سود شرکت می شدند.

آنچه در Enron رخ داد، به وضوح فقدان حکمرانی شرکتی بود که باید مانع ایجاد نهادهایی می شد که ضررها را پنهان می کردند. این شرکت همچنین "اتمسفر شرکتی" داشت که افراد غیر صادق که اقدام غیرقانونی در بازارها داشتند، در راس خود قرار می داد.

رسوایی Enron و WorldCom منجر به تصویب قانون Sarbanes-Oxley در سال 2002 شد که با توجه به مجازات های کیفری سختگیرانه برای نقض آنها و سایر قوانین اوراق بهادار، مقررات سختگیرانه تری را برای شرکت ها به همراه داشت. هدف این بود که اعتماد عمومی را به شرکت های عمومی و نحوه عملکرد آنها بازگرداند.

PepsiCo

شنیدن مثالهای حکمرانی شرکتی نامناسب معمول است، دلیل اصلی آن منفجر شدن برخی شرکتها و انتشار آنها در اخبار است. به ندرت می توان نام شرکت هایی با حکمرانی شرکتی خوب را شنید زیرا این حکمرانی شرکتی خوب است که آنها را از اخبار دور نگه می دارد زیرا هیچ رسوایی اتفاق نیفتاده است.

یک شرکت که به طور مداوم حکمرانی شرکتی خوبی را دنبال می کند و به دنبال به روزرسانی آن است، PepsiCo است. PepsiCo در پیش نویس بیانیه پروکسی 2020 خود از سرمایه گذاران برای تمرکز در شش زمینه استفاده کرد:

  • ترکیب هیئت مدیره، تنوع، و تازه سازی، و ساختار رهبری
  • استراتژی بلند مدت، هدف شرکت و مسائل پایداری
  • شیوه های حکمرانی خوب و فرهنگ اخلاقی شرکتی
  • مدیریت سرمایه انسانی
  • بحث و تحلیل جبران خسارت
  • مشارکت سهامداران و سهامداران

این شرکت در بیانیه پروکسی خود گرافیکی کنار هم قرار داده است که ساختار رهبری فعلی را به تصویر می کشد ، که یک صندلی و مدیرعامل ترکیبی را به همراه یک رئیس هیئت مدیره مستقل نشان می دهد و پیوندی بین خسارت دیدگاه "برنده شدن با هدف" شرکت و تغییر در برنامه غرامت اجرایی است.

ملاحظات خاص

به عنوان یک سرمایه گذار، شما می خواهید اطمینان حاصل کنید که شرکتی که به دنبال خرید سهام آن هستید، از حکمرانی شرکتی خوبی برخوردار است، به این امید که از ضرر در مواردی مانند Enron و WorldCom جلوگیری کنید. زمینه های خاصی وجود دارد که یک سرمایه گذار می تواند بر روی آنها تمرکز کند تا تعیین کند آیا یک شرکت حکمرانی شرکتی خوبی را دنبال می کند یا خیر.

این زمینه ها شامل شیوه های افشای اطلاعات، ساختار جبران خسارت اجرایی (آیا این فقط با عملکرد، یا سایر معیارها مرتبط است؟)، مدیریت ریسک (بررسی و تعادل تصمیم گیری در شرکت چیست؟)، سیاست ها و رویه های سازگاری تعارض منافع (چگونه یک شرکت به تصمیمات تجاری که ممکن است با بیانیه ماموریت آن مغایرت داشته باشد، پاسخ می دهد؟)، اعضای هیئت مدیره (آیا آنها سهمی در سود دارند؟)، تعهدات قراردادی و اجتماعی نزدیک می شود (چگونه به مناطقی مانند تغییر اقلیم نزدیک می شوند؟)، روابط با فروشندگان، شکایات دریافت شده از سهامداران و نحوه رسیدگی به آنها و ممیزی ها (ممیزی های داخلی و خارجی چند بار انجام می شود و نحوه رسیدگی به مسائل چگونه است؟).

انواع شیوه های بد حکمرانی عبارتند از:

  • شرکتهایی که با حسابرسان همکاری کافی ندارند یا حسابرسان را با مقیاس مناسب انتخاب نمی کنند، در نتیجه اسناد مالی جعلی یا غیر منطبق منتشر می شوند
  • بسته های جبران "خسارت اجرایی" بد که نمی توانند انگیزه بهینه ای برای کارمندان شرکت ایجاد کنند
  • هیئت مدیره هایی با ساختار ضعیف که کنار گذاشتن متصدیان ناکارآمد برای سهامداران را بسیار دشوار می کند

اینها همه زمینه هایی است که یک سرمایه گذار می تواند قبل از تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری در مورد آنها تحقیق کند.

عباس خداپرست

#حکمرانی #حکمرانی_شرکتی #قوانین #نظریه_حکمرانی #عباس_خداپرست #مدیریت_دولتی #هیئت_مدیره #شرکت #سازمان #abbas_khodaparast

نظریه حکمرانی از منظر اندیشمندان

هدف اصلی این کتاب آشنایی با نظریه حکمرانی از دریچه ذهنی اندیشمندان برجسته این حوزه است. این اندیشمندان بر اساس اعتبار، شهرت، برخوردار از آثار متعدد در زمینه خط‌مشی‌گذاری و حکمرانی و مدرسین معتبر دانشگاه‌های مهم دنیا انتخاب شده‌اند.

نظریه حکمرانی از منظر اندیشمندان: عباس خداپرست

در کتاب نظریه حکمرانی از منظر اندیشمندان تلاش کردیم دانشجویان و علاقه مندان به حوزه حکمرانی را با مختصات و جریان نظرات اندیشمندان اصلی این حوزه همراه نماییم.

عباس خداپرست

#عباس_خداپرست #نظریه_حکمرانی_از_منظر_اندیشمندان #حکمرانی #نظریه #نظریه_حکمرانی #خطمشی_گزاری #abbas_khodaparast